Nedir?
İnsan vücudunun aortodan perifere doğru kan akımını sağlayan atardamarlarında, kardiyovasküler sistemin başka bir yerinden gelen bir parçacıkla gelişen ani tıkanıklıklara akut arteryel emboli adı verilir.
Kimler risk altındadır?
Ritm bozukluğu olan kişiler en önemli risk grubunu oluşturur. Bunun dışında en sık neden aterosklerozdur. Vaskülit, tümör, geçirilmiş cerrahi operasyon, travma diğer nedenleridir. Bazen kalpteki tümörün ilk belirtisi olabilir.
Şikayetleri nelerdir?
Tıkanıklık gelişen organda ani gelişen ağrı, solukluk, soğukluk ilk belirtilerdir. Zaman geçtikçe his kaybı ve hareket kaybı gelişir. Hareket kaybının başlaması artık geri dönüşümsüz hasar oluşmaya başladığının belirtisidir. Muayene tıkanıklıktan sonraki bölgelerde nabız alınamaz.
Tanı nasıl konulur?
Detaylı tapılan nabız muayenesinde darlık olan damardan sonraki damarlarda nabız alınamaz. Arteryel dopler ultrason tanı koydurucudur. Gerekli durumlarda BT anjiografi ya da MR anjiografi ile tanı desteklenir.
Ne zaman tedavi edilmelidir?
Şikayetler başladıktan sonra ilk 6 saat içinde tedavi edilmesi önemlidir. Altıncı saatten sonra geri dönüşümsüz hasar oluşmaya başlar. Bu nedenle tanı konulur konulmaz ameliyat edilmesi gerekir.
Nasıl tedavi edilir?
En sık kullanılan yöntem cerrahi olarak ilgili damardaki pıhtının bir balon aracılığı çıkarılmasıdır. Bazı durumlarda damar içine pıhtı eritici tedavi de uygulanabilir.
Kardiyovasküler sistemdeki bir hastalığın sonucu olan akut arteryel emboli tedavisi sonrası sebebe yönelik araştırma yapılmalıdır. BT anjiografi ile damar sisteminde pıhtı atmasına sebep olabilecek pıhtılar araştırılmalı. Kalp içinde pıhtı olup olmadığı ekokardiyografi ile değerlendirilmeli, ritm bozukluğu açışımdan ritm holter takılmalı. Daha sonra sebebe yönelik tedavi yapılmalıdır.
