Nedir?
Bacak derin toplar damar sisteminde bir aydan daha önce gelişen tıkanıklığa kronik derin ven trombozu denir. Bu hastalığın diğer adı da posttrombotik sendromdur.
Hangi Damarları tutar?
Ayak bileğinden kalbe kadar uzanan derin venöz sistemdeki damarların bir segmentini tutabilir. Bacaktaki tıkanıklıktan sonraki ilk 14 gün akut derin derin ven trombozu olarak adlandırılır. 15-30 nüm arası subakut derin ven trombozu, 1 aydan sonraki dönemde kronik derin ven trombozu olarak adlandırılır.
Kimler risk altındadır?
Genetik yatkınlık, kalıtsal faktör eksikliği, obezite, gebelik, doğum kontrol hapı, immobilite, sedanter yaşam, uzun süreli seyahat, travma risk faktörleridir.
Şikayetleri nelerdir?
Akut derin ven trombozu aşamasında kullanılan tedavinin etkinliğine bağlı olarak ve hastanın kendisine bağlı rislk faktörlerine bağlı olarak şikayetler değişir. Çoğu hastada akut evreden sonra şikayetler geriler. Fakat bacak toplardamar sisteminde kalan pıhtı kalıntıları ya da pıhtının fonksiyonunu olumsuz etkilediği venöz kapakçıklara bağlı olarak şikayetler gelişir. Postrombotik sendromun erken döneminde bacakta ödem, şişlik tek belirti olabilir. Zamanla efro ile bacaklarda gerginlik ve ağrı şikayeti gelişebilir. Ayak bileği seviyesinde renk değişimi gelişebilir. Ciddi posttrombotik sendromda ayak bileği çevresinde iyileşmesi zor ülsere yaralar açılabilir. İleri evre postrombotik sendrom hastanın günlük yaşamını oldukça olumsuz etkileyen, yaşam kalitesini düşüren ve iş gücü kaybına neden olan bir hastalıktır.
Tanı nasıl konulur?
Dopler ultrason ile tanı konur. Bt venografi ve MR venografi özellikle kasık ve karın içi toplardamarındaki kronik pıhtıları değerlendirmede önemlidir.
Ne zaman tedavi edilmelidir?
Erken evre postrombotik sendromda tedavi hastalığın ilerlemesini engellemek ve şikayetleri azaltmak amaçlıdır. Bu aşamada risk faktörlerinden uzaklaşılması, varis çorabı ve venoprotektif ajanlar kullanılır.
Venöz ülser, çap farkı ve günlük aktiviteleri kısıtlayan ağrı şikayeti geliştiğinde damarı açmaya yönelik tedavi düşünülmeldir.
Nasıl tedavi edilir.
Anjiografik tedavide diz ya da uyluk bölgesinden yapılan anjiografi ile damar görüntülenir. Darlıklar balon ve stent ile açılır. Özellikle gecikmiş olgularda damar içi fibrin bantları ve yapışıklıklar çok olduğundan işlem süresi uzun sürer.
Hangi hastalarda endovasküler tedavi
Venöz stent teknolojisi yeni bir teknolojidir. Yerterince uzun dönem sonuçları olmadığından şimdilikgünlük yaşam aktivitesini engelleyen ağrı, yara, çap farkı durumunda tercih etmekteyiz. Yakın gelecekte yapılacak çalışmalara bağlı olarak kullanımı yaygınlaşabilir.
Hangi stent
Toplardamar sistemi atardamardan farklıdır. Toplardamar içindeki volüme bağlı olarak genişleyebilir ve kollabe olabilir. Bu nedenle venöz sistemde atardamar stentlerinin kullanımı uygun değildir. Venöz sistemde bunun için yapılmış dedicated stentler kullanılmalıdır.
Stent sonrası ilaç tedavisi olarak ne verilir?
Kılavuzlarda stent yerleştirildikten sonra 1 yıl süre ile oral antikoagülan kullanımı önemlidir. Stent takıldıktan sonra hastaya hemen varis çorabının giydirilmesi ve erken mobilizasyon önemlidir.
